Tuesday 2 September 2014

సుప్రసిద్ద వాక్యాలు - పూర్తి శ్లోకార్థాలు - 1

సుప్రసిద్ద వాక్యాలు - పూర్తి శ్లోకార్థాలు - 1



కామాతురాణాం నభయం నలజ్జా

శ్లోకం:
అర్థాతురాణాం నగురుర్నబంధు:, కామాతురాణాం నభయం నలజ్జా !
విద్యాతురాణాం నసుఖం ననిద్రా, క్షుధా తురాణాం నరుచిర్నపక్వం !!


తాత్పర్యము:
ధనాశాపరులకు గురువు, బంధువుల పట్టింపు లేదు, కామం కళ్ళకెక్కిన వాడికి భయమూ, సిగ్గు ఉండదు. విద్యాపేక్ష కలవానికి సుఖము, నిద్ర ఉండదు. ఆకలిగొన్న వానికి రుచి గూర్చి, ఉడకటం గురించి ఆలోచన ఉండదు. 



కృషితో నాస్తి దుర్భిక్షం

శ్లోకం:
కృషితో నాస్తి దుర్భిక్షం, జపతో నాస్తి పాతకం !
మౌనేన కలహో నాస్తి, నాస్తి జాగరతో భయం !!

తాత్పర్యము:
కృషి చేసుకునే వానికి కరువులేదు, జపం చేసుకునే వానికి పాపము లేదు, మౌనంగా ఉండేవాడికి కలహము లేదు, మేల్కొని ఉండే వాడికి భయమే లేదు. 




సర్వేంద్రియాణాం నయనం ప్రధానం

శ్లోకం:
సర్వస్య గాత్రస్య శిర: ప్రదానం, సర్వేంద్రియాణాం నయనం ప్రదానం !
షణ్నాం రసానం లవణం ప్రధానం, భావవేన్నదీనాముదకం ప్రధానం !!

తాత్పర్యము: 
దేహానికి శిరస్సు ప్రధానం, ఇంద్రియాలలో కన్నులు ప్రధానం, ఆరు రసాలలో ఉప్పు ప్రాధానం, నదులకు ఉదకము ప్రధానము.




ధనమూలమిదం జగత్ 

శ్లోకం:
వేదమూలమిదం బ్రాహ్మ్యం, భార్య మూలమిదం గృహం !
కృషిమూలమిదం ధాన్యం, ధనమూలమిదం జగత్ !!


తాత్పర్యము: 
బ్రాహ్మణులకు వేదమే మూలము, గృహమునకు భార్యయే మూలము, ధాన్యమునకు కృషి మూలము అలాగే జగత్తునకు ధనమే మూలము. 



ఋణానుబంధ రూపేనా పశుపత్నీ సుతాలయా:

శ్లోకం:
ఋణానుబంధ రూపేణ పశుపత్నీ సుతాలయా: !
ఋణక్షయే క్షయంయాంతి కాతత్ర పరివేదనా !!

తాత్పర్యము: 
పశువులు, భార్యాపిల్లలు ఋణానుబంధం వలన కలుగుచున్నారు. ఆ ఋణము తీరిన తరువాత అవి నశించుచున్నవి (దూరమగు చున్నవి), కాబట్టి వాటిని గూర్చి వేధనపడ తగదు.    


సుప్రసిద్ద వాక్యాలు - పూర్తి శ్లోకార్థాలు - 2



6 comments:

  1. ధన్యవాదాలు, వీటిని కాపీ చేసుకుంటున్నా.

    ReplyDelete
    Replies
    1. నా బ్లాగులోని ఏ విషయాన్నైనా ఎవరైనా స్వేచ్చగా కాపీ చేసుకోవచ్చు

      Delete
    2. చెప్పడం సభ్యత కదా!

      Delete
  2. ఋణానుబంధ రూపేనా పశుపత్నీ సుతాలయా: !
    ఋణక్షయే క్షయంయాంతి కాతత్ర పరివేధనా !!

    తప్పొప్పులు: 'రూపేనా' బదులు 'రూపేణ' అని ఉండాలి. అలాగే 'పరివేధనా' కాక 'పరివేదనా' అని ఉండాలి.

    ReplyDelete
    Replies
    1. మీరన్నది నిజమే అవి ఆంగ్లంలో టైపు చేసినపుడు తెలుగులో కొంచెం తేడాలతో తర్జుమా అవుతున్నవి. సరిచూసుకోలేదు, తెలిపినందుకు ధన్యవాదాలు.

      Delete
    2. Yes, a real pain with phonetic typing in Telugu on an English keyboard. Thelugu keyboards no less pains either. Some have quite funny layouts and make you type even more keys.

      Delete